Zdrowie człowieka
Glifosat jest dopuszczony do użytku w ponad 100 krajach. Amerykańska Agencja Ochrony Środowiska (EPA) poddała ocenie ponad 100 badań pod kątem rakotwórczości glifosatu. W tymczasowym przeglądzie rejestracyjnym ze stycznia 2020 roku EPA stwierdziła, że „nie zidentyfikowano żadnych zagrożeń dla zdrowia ludzkiego wynikających z narażenia na glifosat”. EPA dokładnie oceniła ryzyko dla ludzi wynikające z narażenia na glifosat w odniesieniu do wszystkich zarejestrowanych zastosowań i wszystkich dróg narażenia i nie zidentyfikowała żadnych zagrożeń budzących obawy”. EPA powtórzyła również swój wniosek, że „glifosat prawdopodobnie nie jest rakotwórczy dla ludzi”, co stanowi najbardziej korzystną ocenę.
Również EFSA, ECHA oraz inne organy regulacyjne (np. w Kanadzie, Japonii, Australii, Korei itd.) dokonują rutynowego przeglądu wszystkich zatwierdzonych środków ochrony roślin i konsekwentnie potwierdzają, że produkty na bazie glifosatu można bezpiecznie stosować zgodnie z ich aktualnymi wskazaniami oraz że glifosat nie jest rakotwórczy.
15 czerwca europejskie państwa członkowskie wyznaczone do celów obecnego procesu odnawiania zezwolenia dla glifosatu – skupione w Grupie Oceniającej ds. Glifosatu (Assessment Group on Glyphosate, AGG) – opublikowały główne wnioski z projektu sprawozdania z oceny odnowienia (dRAR) dla glifosatu. Na podstawie obecnej oceny AGG uważa, że klasyfikacja glifosatu w odniesieniu do rakotwórczości nie jest uzasadniona.
Spośród czterech agencji WHO, które oceniały bezpieczeństwo glifosatu, IARC jako jedyna znalazła związek między glifosatem a rakotwórczością. Międzynarodowy Program Bezpieczeństwa Chemicznego WHO i Wspólne Posiedzenie Ekspertów FAO i WHO w sprawie Pozostałości Pestycydów (JMPR) stwierdziły, że glifosat nie jest rakotwórczy, natomiast w Wytycznych WHO dotyczących jakości wody pitnej (Guidelines for Drinking-Water Quality) wykazano, że glifosat nie stanowi zagrożenia dla zdrowia ludzkiego.
W 2015 roku IARC sklasyfikowała glifosat jako „czynnik prawdopodobnie rakotwórczy dla ludzi” i zaliczyła do tej samej kategorii produkty codziennego użytku, takie jak czerwone mięso i gorące napoje. Tylko jedna z licznych substancji ocenianych przez IARC została sklasyfikowana jako nierakotwórcza (a więc w tzw. grupie 4).
Ponad pięć lat po wydaniu opinii IARC pozostaje osamotniona, ponieważ główne organy regulacyjne ds. pestycydów na całym świecie podtrzymują stwierdzenie, że glifosat nie jest rakotwórczy i że herbicydy na bazie glifosatu są bezpieczne, pod warunkiem stosowania ich zgodnie z instrukcjami na etykiecie.
Wnioskując z danych z badań i obserwacji, glifosat nie stanowi zagrożenia dla zdrowia ludzi poprzez wody powierzchniowe lub wodę pitną i nie ma dowodów na trwałe zanieczyszczenie wód gruntowych glifosatem.
Bibliografia
- Draft Human Health and Ecological Risk Assessments for Glyphosate [dostęp 28.02.2020].
- EFSA Statement [dostęp 12.02.2020].
- JMPR Summary [dostęp 12.02.2020].
- Horth, H., Blackmore, K. 2009. Survey of Glyphosate and AMPA in groundwaters and surface waters in Europe, WRc UC8073.02.
- Borggaard O.K., Gimsing A.L., (2008) Fate of glyphosate in soil and the possibility of leaching to ground and surface waters: a review. Pest Manag Sci 64:441-458.
- EGEIS toolbox.
- Farenhorst, A., S.K. Papiernik, I. Saiyed, P. Messing, K.D. Stephens, J.A. Schumacher, D.A. Lobb, S. Li, M.J. Lindstrom and T.E. Schumacher. 2008. Herbicide sorption coefficients in relation to soil properties and terrain attributes on a cultivated prairie. J Environ Qual 37: 1201-1208.
- Fomsgaard, I.S.; Spliid, N.H.; Felding, G. (2003) Leaching of pesticides through normal tillage and low tillage soil – A lysimeter study – II. Glyphosate. J. Env. Sci Health B B38(1):19-35.
- Gjettermann, B., C.T. Petersen, C.B. Koch, N.H. Spliid, C. Grøn, D.L. Baun and M. Styczen. 2009. Particle-facilitated Pesticide Leaching from Differently Structured Soil Monoliths. J. Environ. Qual. 38: 2382-2393.
- Grundmann, S., Dörfler, U., Ruth, B., Loos, C., Wagner, T., Karl, H., Munch, J.C., Schroll, R. (2008) Mineralization and transfer processes of 14C-labeled pesticides in outdoor lysimeters. Water Air Soil Pollut: Focus 8:177-185.
- Horth, H. 2012. Survey of Glyphosate and AMPA in groundwaters and surface waters in Europe – Update 2012.
- Jadas-Hecart A., Morin, G., Communal P-Y., (2010) Aminophosphonates des lessives : une potentielle source d’AMPA ? Unpublished Report; article in preparation.
- Jönsson J. (2010) Removal of glyphosate and AMPA by water treatment, Unpublished Report UC8154v2; article in preparation.
- Jönsson J (2012) Review of sustainable water treatment, Unpublished Report UC8408V2; article in preparation.
- Klier, C., S. Grundmann, S. Gayler and E. Priesack. 2008. Modelling the Environmental Fate of the Herbicide Glyphosate in Soil Lysimeters. Water, Air, & Soil Pollution: Focus 8: 187-207.
- Laitinen, P., S. Rämö, U. Nikunen, L. Jauhiainen, K. Siimes and E. Turtola. 2009. Glyphosate and phosphorus leaching and residues in boreal sandy soil. Plant and Soil 323: 267-283.
- Stadlbauer, H., J. Fank and G. Lorbeer. 2005. Lysimeteruntersuchungen zur Verlagerung von Glyphosate im Lichte der Anwendung von Pflanzenschutzmitteln zur Beseitigung von winterharten Grundecken. [Lysimeter investigations on the removal of glyphosate in light of the application of pesticides for the removal of winter green cover.]. Pages 131-136 in 11. Lysimetertagung, Lysimetrie im Netzwerk der Dynamik von Ökosystemen Raumberg-Gumpenstein, Austria.
- WFD-UKTAG (2012) Proposed EQS for Water Framework Directive Annex VII substances: glyphosate [dostęp 20.07.2020].